Metseltekens op kerken
Als er één type gebouw is waar we veel middeleeuwse metseltekens op aantreffen dan zijn het wel kerken. Is het gebruik van metseltekens iets specifiek kerkelijks? Of zijn de historische kerken nu eenmaal de grootste groep gebouwen van baksteen die we uit de (late) middeleeuwen overgeleverd hebben? Laten we uitgaan van het laatste.
Utrecht
Buurkerk. (ca 1400)
Aan weerszijden van de ingang gegroepeerde ruitfiguren. Zowel direct naast als schuin boven de ingang.
Doesburg
De Martinikerk in Doesburg werd gebouwd in de 15e eeuw. In de 2e wereldoorlog liep de kerk grote schade op maar in 1972 was het geheel weer hersteld. Aan de oostzijde zijn in het oorspronkelijk metselwerk tenminste drie metseltekens te zien. Een daarvan is half achter een latere schoorsteen verdwenen.
Hoorn
Gasthuiskapel
Amerongen
De Sint Andrieskerk van Amerongen werd in de 13e eeuw gebouwd als tufstenen kerk. In de 15e eeuw is de kerk vergoot en in 1526 werd de tufstenen toren vervangen door een baksteen toren. De kans is aanwezig dat er toen tufsteen is hergebruikt in de huidige toren.
Kenmerkend voor deze kerktoren zijn de metseltekens van tufsteen. Die komen we niet veel tegen. Daarnaast bevat de toren ook metseltekens van zwart verglaasde bakstenen. Een relatief zeldzame combinatie.
Borculo
Borculo
Brielle
De bekende Grote of Sint-Catharijnekerk van Brielle heeft twee metseltekens op een zeer onopvallende plaats. Aan weerszijden van een steunbeer aan de noordzijde van het schip zijn kleine ruitvormige tekens te vinden. Het schip stamt uit het midden van de 15e eeuw.
Ammerzoden
In het dorp, naast het kasteel Ammersoyen, bevind zich een ruïnekerk uit de 14e eeuw. De toren, die nog overeind staat stamt uit de 15e eeuw en is begin 16e eeuw verhoogd. Op deze toren is een ruitvorm te vinden.
Zaltbommel
De gasthuiskapel aan de Gasthuisstraat heeft een bijzondere toren uit 1475. Op de toren staan tenminste twee opzichtige ruitvormige metseltekens.