Bavokerk

Begin 2015 ontdekte ik voor het eerst metseltekens in het centrum van Haarlem, mijn woonplaats. De metseltekens zitten in de buitenmuur van de Oude Bavo (noord-oost zijde). Dit is het oudste deel van de Bavo (ca1400) maar of deze metseltekens ook in de eerste bouwfase, of tijdens een 17e-eeuwse restauratie, zijn aangebracht is niet helemaal duidelijk.

Te zien is o.a. een toverknoop en een vlak van vier ruiten.

Er zijn aanwijzingen dat deze muur in de zeventiende eeuw opnieuw gemetseld is. Het dichtgemetselde poortje ernaast is ook van die tijd en de gebruikte bakstenen zijn identiek.

Een travee verder dan de toverknoop is nog een kleine ruit aan te treffen.

Zijn de tekens bij die eventuele ‘restauratie’ opnieuw gezet of juist voor het eerst gezet??

Amsterdamse poort

We zien verschillende maalkruizen en een ruit aan de noordzijde, en enkele maalkruizen aan de oostzijde van de Amsterdamse Poort in Haarlem. Op het oudste deel (begin 15e eeuw) van de poort staan enkele grote kruizen. De andere kruizen en de ruit staan op de aanbouw uit de late 15e eeuw.

Aan de oostzijde zijn in de ronde torentjes behalve verschillende maalkruizen verschillende bijzondere figuren te zien. De wapenschilden van Haarlem en Oostenrijk zijn afgebeeld, evenals de Vuurslag van Bourgondie. Het maalkruis tussen deze overduidelijk heraldische figuren staat is interessant. Is het een ‘magisch’ metselteken of verbeeldt het het heraldisch kruis van Habsburg?

Bekijk verder het maalkruis dat onder de schilden staat. Bij een restauratie lijkt ook dit kruis ‘beschadigd’ te zijn.

Huis Ter Kleef

Op het nog bestaande gebouw ‘de kaatsbaan’ uit ca 1560, op het terrein van het voormalig kasteel ‘Huis te Schoten’ alias ‘Huis Ter Kleef’
vond ik tenminste 1 interessant metselteken. Te zien is een maalkruis en ruit ineen, een mooie compositie. Mogelijk staan er meer metseltekens in deze gevel. Echter er zijn veel verschillende kleuren baksteen door elkaar heen te vinden. Ook het metselverband is niet overal in deze gevel consequent, waardoor het lastig is om uitsluitsel te geven.

Oude Kerk

De Oude Kerk, thans Hervormde Kerk, staat in buurgemeente Heemstede. Opvallend aan de metseltekens op deze kerk is dat ze op de zelfde plaats zitten, onder de ramen aan de noordoostzijde, als bij de oude Bavo in Haarlem. Overigens is deze kerk uit de 17e eeuw, maar gebouwd op middeleeuwse muurresten van het koor (precies waar de tekens ook zitten!). Hoe oud de tekens precies zijn weet ik niet.